Автор конспекта:
Автор(ы): — Миңнуллина Фарида Фаритовна
Место работы, должность: —
Берлибашская ООШ, учитель
Регион: — Республика Татарстан
Характеристики урока (занятия) Уровень образования: — основное общее образование
Целевая аудитория: — Учитель (преподаватель)
Класс(ы): — 5 класс
Предмет(ы): — Родной язык
Цель урока: —
шигырьне сәнгатьле уку, укучылар белән әсәрдә үткәрелгән төп фикерне ачыклау; укучыларда хезмәткә хөрмәт, туган җир белән горурлану хисләре, әти-әнигә ихтирам тәрбияләү.
Тип урока: — Комбинированный урок
Используемые учебники и учебные пособия: —
Ф.Ф.Исламов, Ә.М.Закирҗанов. Татар әдәбияты 5-сыйныф өчен дәреслек. Казан. "Мәгариф" нәшрияты, 2009
Используемое оборудование: —
Нәби Дәүлинең портреты, дәреслек, карта, компьютер, мультимедия, презентация, алмагач рәсеме, төрле һөнәр ияләренә багышлап ясалган плакат.
Краткое описание: —
Хәерле көн, алсу таңнарга,
Хәерле көн, сайрар кошларга,
Хәерле көн, зәңгәр суларга,
Хәерле көн, якын дусларга,
Хәерле көн, матур кызларга,
Хәерле көн, батыр улларга.
Әнә шундый җылы сүзләр, изге теләк-омтылышлар белән башланган бүгенге дәрестә, балалар, Нәби Дәүли турында искә төшерербез, һәм аның иҗатын өйрәнүне дәвам итәрбез.
Тема. Бәхет кайда була?
Максат: шигырьне сәнгатьле уку, укучылар белән әсәрдә үткәрелгән төп фикерне ачыклау; укучыларда хезмәткә хөрмәт, туган җир белән горурлану хисләре, әти-әнигә ихтирам тәрбияләү.
Дәрес тибы:катнаш
Метод һәм алымнар: әңгәмә, фикер алышу, сорауларга җавап, уку,эзләнү.
Җиһазлау: Нәби Дәүли портреты, дәреслек, карта, компьютер, мультимедия, презентация , төрле хезмәт ияләренә багышлап ясалган плакат.
Дәрес барышы.
1.Оештыру өлеше.
Балаларны дәрескә психологик әзерләү.
Исәнмесез! — диеп башлыйм әле
Танышу бит шулай башлана.
Сезнең белән очрашканга, дуслар,
Күңелләрем шундый шатлана.
Кадерле укучылар, әйдәгез, бер-беребезгә чын күңелдән елмаешыйк та, хәерле көн телик. Менә тагы да күркәмләнде мөлаем йөзегез.
Хәерле көн, алсу таңнарга,
Хәерле көн, сайрар кошларга,
Хәерле көн, зәңгәр суларга,
Хәерле көн, якын дусларга,
Хәерле көн, матур кызларга,
Хәерле көн, батыр улларга.
Әнә шундый җылы сүзләр, изге теләк-омтылышлар белән башланган бүгенге дәрестә, балалар, Нәби Дәүли турында искә төшерербез, һәм аның иҗатын өйрәнүне дәвам итәрбез.
— Картадагы даталар нигезендә тормышы һәм иҗаты турында белемнәрне тикшерербез. Җавапларны флакчыклар белән билгеләп барырбыз.
(1910 нчы ел 1 нче июнь- Әлки районы Мәүләшә авылында туа, 1921нче ел – Царицын (хәзерге Волгоград) шәһәренә килеп, балалар йортына эләгә, 1935 нче ел – Казанга килә һәм Бөек Ватан сугышы башланганга кадәр “Яшь сталинчы”(хәзерге “Татарстан яшьләре”) газетасы редакциясендә әдәбият һәм сәнгать бүлеге мөдире булып эшли, 1937-1941 нче еллар – аның дүрт җыентыгы басылып чыга (“Бәхет”, “Ал чәчәк”, “Уйлар”, “Кырык шигырь”), 1942 нче елны яз башында аны бүтән әсирләр белән бергә Германиягә озаталар, 1945 нче елның апрелендә лагерьдан кача һәм үзебезнекеләргә килеп кушыла.)
— Нәби Дәүлинең исән-сау кайтуы, үзенең әсәрләре белән сөендереп торуы бәхет.
— “Бәхет” сүзенең мәгънәсен ничек аңлыйсыз?
— Шатлану, укудан тәм табып. Яхшы билгеләренә генә уку, әти-әниләрне, олыларны хөрмәт итү, эш сөю һ.б.
— Бәхет турында “Татар теленең аңлатмалы сүзлеге”ндә болай дип язылган.
“Бәхет – тулы канәгатьләнү халәте һәм хисе; уңышлар”.
Н. Дәүли дә “Бәхет кайда була?” дигән шигырен язган.
Башта сүзләр өстендә эшләрбез (уку, мәгънәләрен ачыклау).
Баллы чыклар – татлы, тәмле чыклар;
Пешеп тулган –өлгергән;
Безнең өйдә – без торган җирдә;
Башын игән – ботаклары салынып төшкән;
Җиде ят, ерак ил – таныш булмаган чит, ят ил.
Шигырьне укытучы укый. Балалар эчтән укый, аннары чылбырлап укыту.
Дәресебездә Галимҗан белән Илдус.
Диалог.
— Исәнме!
— Исәнме!
— Хәлләрең ничек?
— Бик яхшы.
— Син, өйдә, әти-әниеңә булышырга яратасыңмы?
— Әйе, мин өйдә җыештырырга, чүп савытын түгәргә, төзәтергә булышам. Ә үзең?
— Мин дә әти-әниемә булышам. Безнең бакчабыз бар. Мин бигрәк тә шунда эшләргә яратам. Җәйгә бакчага кунакка чакырам.
— Рәхмәт, сау бул!
— Сау бул!
Мозаика (рәсемне җыйдыру)
Булдымы кайсы төркем алдан башкарганы әйтелә. Бу нинди рәсем?
Эш тәмен белдегезме? Эшнең тәме – хезмәттә.
Эш турында шигырьләр искә төшерик әле.
Г.Тукайның бу темага шигырьләре шактый.
“Эшкә өндәү”, “Эш беткәч уйнарга ярый”, “Кызыклы шәкерт” һ.б.
Укучылардан укыту.
Хезмәт итүне бәхет дип саныйсызмы?
Рәсемнәр буенча әсәрдән туры килгән юлларны уку.
— Агач утырту.
— Агач төбен йомшарту.
— Алмалар өлгерә.
Бәхет турында бабай нәрсә ди?
Бу турыда бәхет бабай үзе җавап бирер.
— Эзләп йөрмә бәхетне
Җиде ят ерак илдән.
Ул яши безнең өйдә…
Галимҗан белән Илдус бәхетне кайда тапканнар?
— Бәхет була хезмәттә.
Ял итү. Көй уйный. Әкрен генә басабыз.
Азрак ял итеп алабыз.
Тиз-тиз чүгеп алабыз
Аннан туктап алабыз.
Уңга таба бөгелеп
Сулга таба бөгелеп
Салмак кына әйләник
Тын гына утырыйк.
Хезмәт иясе – хөрмәт иясе. Плакат. Укучыларның әти-әнисенең намуслы хезмәтләре турында сөйләтү. (1-3 укучыдан сөйләтү).
Бәхет алмагачы.
Хезмәт турында мәкаль һәм әйтемнәрне искә төшерик, үзегезнең фикеләрегезне җиткерик. Алмаларга тагылган билгеләрдән үзегезгә тиешле билгене сайлап алыгыз.
Алмалардагы язуларны укып алмагачка элеп куйыйк.
Галимҗан белән Илдус бәхетне кайдан тапты? Эштән, хезмәттән тапты.
Хезмәт кеше тормышында зур әһәмияткә ия. Хезмәтне ярату бәхеткә юл күрсәтә.
Бу шигырьне укып без нәрсәне белдек?
Бу шигырь безгә бәхетнең бары тик хезмәттә табылуын ассызыклап әйтте.
Сез эшне хезмәтне яратасызмы?
Өйгә эш: 1.”Минем иң бәхетле көнем” дигән темага сочинение язып килергә.
2.Шигырьне сәнгатьле итеп укырга өйрәнергә, бәхет турында яңа мәкальләр язып килергә.
Файлы: Татар теле карточка 4 кл алмашлык.docx
Размер файла: 16381 байт.